Deze pagina heeft tot doel u informatie te geven over de stereotactische bestraling van een brughoektumor in samenhang met de voorlichtingspagina over de brughoektumor. Als u deze behandeling binnenkort moet ondergaan vanwege een brughoektumor, dan kunt u er op deze plaats meer over te weten komen.
Inleiding
Er bestaan in Nederland twee systemen om stereotactische bestraling toe te dienen:
Novalis®
Novalis® werkt met straling die is opgewekt met een lineaire versneller (Linac).
Tijdens de bestraling beweegt het bestralingsapparaat zich een aantal malen om het hoofd van de patiënt, zodanig dat de stralenbundel steeds zeer nauwkeurig gericht is op de brughoektumor.
Leksell Gamma-Knife®
Gamma Knife in Tilburg (met toestemming overgenomen van Guus Beute)
Leksell Gamma-Knife® werkt met straling die wordt afgegeven door radioactief Kobalt.
Er wordt een speciale helm om het hoofd van de patiënt geplaatst (zie foto) waarin vele openingen zitten. Deze openingen laten stralenbundeltjes door die alle zeer nauwkeurig gericht zijn op de brughoektumor die zich in “het brandpunt” van deze bundeltjes bevindt.
Technisch onderscheiden beide systemen zich van elkaar, maar ze zijn wat behandelingsresultaten betreft niet duidelijk verschillend.
De bestraling
Voorafgaand aan de bestraling wordt eerst een frame op het hoofd van de patiënt vastgemaakt. Dit gebeurt met:
- kleine schroefjes onder plaatselijke verdoving,
- een gebitsafdruk of
- een gelaatsafdruk en een masker.
Vervolgens wordt een CT- en/of MRI-scan van het hoofd gemaakt terwijl het frame op het hoofd vastzit. Met deze informatie wordt precies bepaald waar de brughoektumor zich in het hoofd bevindt en welke vorm het heeft. Daarna kan met de computer exact berekend worden hoe de bestraling gegeven moet worden. Voor de uiteindelijke bestraling zelf wordt het hoofd van de patiënt via het frame vastgemaakt aan de bestralingstafel waar de patiënt op ligt.
De straling is te zwak om schade aan het hersenweefsel aan te richten, maar in het brandpunt, waar de bundels samenkomen of steeds op gericht blijven (ter plaatse van de brughoektumor), is het effect wél groot. Men kan dus messcherp (vandaar “knife”) tot hoge dosis bestralen zonder het omliggende gezonde hersenweefsel te beschadigen.
Door de bestraling wordt de groei van de brughoektumor geheel stilgelegd.
De bestraling zelf duurt slechts enkele tot ongeveer 20 minuten. Vaak kan de hele procedure inclusief voorbereidingen op één dag worden afgehandeld. Een patiënt kan meestal dezelfde dag weer naar huis.
Soms wordt de stereotactische bestraling in dagelijkse porties toegediend. In dat geval wordt het frame aan het hoofd van de patiënt vastgemaakt met een gebitsafdruk of een masker en is plaatselijke verdoving ook niet nodig.
Ziekenhuisopname is in het algemeen niet nodig.
Slotwoord
Het is niet mogelijk om op deze voorlichtingspagina alle details van een stereotactische bestraling te beschrijven (zie ook de tekst op de introductiepagina).
Het kan zijn, dat u ondanks de uitleg van uw KNO-arts nog vragen heeft of dat u meer informatie wilt. Aarzel dan niet contact op te nemen met uw KNO-arts en om nadere uitleg te vragen.
Aan dat verzoek zal graag worden voldaan.
